Twentse techniekdocenten mee op vmbo-netwerkdag 2023 SMEOT in Hengelo is de Twentse mbo praktijkopleider in metaal, mechatronica en verspaning. De jaarlijkse vmbo-netwerkdag van SMEOT kent een lange traditie. Hiervoor nodigt SMEOT onder andere de docenten PIE van Twentse vmbo’s en de techniekdocenten van ROC van Twente uit. Elk jaar stelt SMEOT voor de vmbo-netwerkdag een leerzaam programma samen. Dit keer bezocht een groep van bijna 50 enthousiaste deelnemers op 30 juni ASML in Veldhoven en VDL Special Vehicles in Eindhoven. Beide hightech bedrijven zijn wereldspelers uit Nederland met veel behoefte aan goed opgeleid technisch mbo-talent. Bijna elk Twents metaalbedrijf maakt wel iets voor of met deze twee bedrijven. Bijvoorbeeld Norma NTS is een hightech eerstelijns toeleverancier van complete mechatronische systemen met als specialisme ultraprecisie en levert aan ASML. Veel behoefte aan technisch mbo-talent ASML, met de hoofddirectie in Veldhoven, heeft vestigingen over de hele wereld. Het biedt werk aan knappe koppen op álle niveaus, ook op mbo-niveau. Denk aan functies die focussen op het bouwen van modules en machines voor de chipproductie, evenals het aanpassen en testen ervan. Maar ook de zogeheten ‘Electrical and mechanical model shop’ biedt werk aan mbo’ers evenals bij het voorbereiden van de gigantische logistieke operatie om de gerede chipproductiemachines te vervoeren naar de klant. Kortom, ook ASML biedt werk aan mbo’ers in de disciplines logistiek, fabricage, customer support evenals in ondersteunende afdelingen. Mondiaal marktleider Een inleidende presentatie door onze gastheren maakte al snel duidelijk hoe uniek ASML is. Zij bouwen uiterst hoogwaardige machines in opdracht van klanten die hiermee vervolgens computerchips maken voor hun apparaten. En daarin is ASML uitzonderlijk goed. Eén zo’n machine telt gemiddeld 100.000 onderdelen. ASML bedient wereldwijd zo'n 90% van de markt en levert aan grote chipmakers als TSMC, Samsung en Intel. Om een idee te geven: een kant-en-klare chipmachine is zó groot en zwaar vanwege de benodigde stabilisatie tegen trillingen, dat het vervoer ervan naar de klant een logistiek huzarenstukje op zichzelf is. Voor één te vervoeren chipproductiemachine zijn maar liefst 40 containers, 20 trucks en uiteindelijk drie volledig beladen Boeing 747’s nodig! Experience Center: interactieve rondleiding Na de inleiding verdeelden de Twentse bezoekers zich over een aantal groepen voor een rondleiding door het Experience Center. Deze ruimte is speciaal ontworpen voor verschillende doelgroepen, zoals high potentials, nieuwe medewerkers, cliënten en leveranciers. Het interactieve interieur doet bewust sterk denken aan een cleanroom, het feitelijke productiehart van ASML. Op een enorme video-wand met tientallen schermen kreeg de Twentse delegatie een semi-live presentatie van het bedrijf evenals een levensgrote projectie van de EUV-machine in virtual reality. Opvallende constatering? In het Experience Center stonden ter bezichtiging tal van modules van een chipproductiemachine. Ondanks de extreem hoogwaardige digitale en nanotechnologie zit er in een productiemachine voor chips nog steeds heel veel metaal, toepaste mechatronica en onderdelen die voortkomen uit verspaning. Een inzicht dat alle deelnemers nog eens extra het belang van het opleidingswerk van SMEOT deed inzien. Experience Game: ontsnappen met de binaire code! Na de rondleiding was het game time! Groepjes deelnemers moesten in het Experience Center een escape room zien te doorlopen waarbij alle uitdagende opdrachten waren gebaseerd op dé basis van al het werk van ASML: de binaire code! Een uitdaging met mysterieuze reeksen met nullen en enen die verrassend goed werd opgelost door de deelnemers. Veel behoefte aan technisch mbo-talent ASML, met de hoofddirectie in Veldhoven, heeft vestigingen over de hele wereld. Het biedt werk aan knappe koppen op álle niveaus, ook op mbo-niveau. Denk aan functies die focussen op het bouwen van modules en machines voor de chipproductie, evenals het aanpassen en testen ervan. Maar ook de zogeheten ‘Electrical and mechanical model shop’ biedt werk aan mbo’ers evenals bij het voorbereiden van de gigantische logistieke operatie om de gerede chipproductiemachines te vervoeren naar de klant. Kortom, ook ASML biedt werk aan mbo’ers in de disciplines logistiek, fabricage VDL Special Vehicles: specialist in emissievrije oplossingen Het tweede bedrijfsbezoek vond plaats bij VDL Special Vehicles, onderdeel van de VDL Groep. Met 150 medewerkers richt VDL Special Vehicles zich op speciale heavy duty-voertuigen zoals de elektrische truck. Robotisering en automatisering doet hier steeds meer hun intrede, met veelal mbo’ers in operatorfuncties. VDL Groep gaf in een presentatie aan hoezeer zij inzetten op jong technisch talent. Zoals met het zelf opleiden via allerlei trajecten zoals de eigen VDL Triple T Academy. Maar ook de afdeling VDL Opleidingen zet creatief in op de optimale ondersteuning voor de praktijkbegeleiders en mbo-leerlingen. Volop mogelijkheden tot netwerken in ‘doorlopende leerlijn’ Dé kracht van deze vmbo-netwerkdag is dat meerdere relevante partijen een dag lang intensief met elkaar optrekken: mbo-opleider SMEOT, techniekdocenten van ROC van Twente en, last but not least, een groep docenten PIE vanuit STO Twente en de Achterhoek. Tijdens de lunch en in de bus terug werden er dan ook de nodige indrukken, ideeën en mailadressen uitgewisseld. In feite het praktische netwerken vanuit de zo gewenste ‘doorlopende leerlijn’! MENU

Interview met André Jansen (VMO), lid Stuurgroep STO Twente André Jansen is namens de Verenigde Maakindustrie Oost (VMO) actief in de Stuurgroep van STO Twente. In het dagelijks leven is hij directeur-eigenaar van het Hengelose High Tech Maintenance Nederland B.V.: “Je moet ruimte maken voor en tijd investeren in jong technisch talent.” André Jansen is namens de Verenigde Maakindustrie Oost (VMO) actief in de Stuurgroep van STO Twente. In het dagelijks leven is hij directeur-eigenaar van het Hengelose High Tech Maintenance Nederland B.V.: “Je moet ruimte maken voor en tijd investeren in jong technisch talent.” Invloed corona Ook de Twentse maakindustrie heeft last van corona. André: “Onze sector weet niet wat er op haar afkomt. Wel zie ik dat de Twentse maakbedrijven nog redelijk druk zijn. Er ís een krimp, maar minder dan gedacht en we zien zelfs wat herstel. We hopen dat een verdere teruggang uitblijft en dat we richting 2021 kunnen gaan opbouwen.” Doorpakken in plaats van praten André maakt graag deel uit van de Stuurgroep van STO Twente: “Ik loop al wat jaren mee en weet uit eigen ervaring en de geluiden bij collega’s dat de aanwas van jong technisch talent beter kan. Dit maken we inmiddels al tientallen jaren mee en het wordt steeds actueler. Nu kun je twee dingen doen: daar jaren over praten óf proberen daar een concrete bijdrage aan te leveren. Ik koos bewust voor het tweede vanuit mijn functie als bestuurder bij de VMO.” Grote gedrevenheid André is ondernemer pur sang en werkt nu binnen STO Twente ook samen met onderwijs en overheid. Hoe ervaart hij dit? “De samenwerking is nog pril, door corona vertraagd. We hebben geprobeerd digitaal te blijven samenwerken, maar je creëert dan minder stootkracht. Maar dat zal elke STO-regio in Nederland waarschijnlijk zo ervaren. Ik heb er alle vertrouwen in dat dit gaat komen, ik heb een zeer goede indruk van het team. De collega’s uit zowel Overheid als Onderwijs zijn heel gedreven dit tot een succes te maken. Dat doet mij als vertegenwoordiger van het bedrijfsleven goed.” Investeren in stagiaires André: “Bij High Tech Maintenance Nederland B.V. hebben we eigenlijk altijd stagiaires lopen, in de regel studenten van het niveau MBO 4. STO Twente richt zich heel nadrukkelijk op het VMBO, toch zie ik voordelen om de jeugd al zo vroeg mogelijk in hun opleiding te interesseren voor techniek. Hoe eerder en beter je dit doet, hoe groter de kans dat deze studenten eenmaal op het MBO daadwerkelijk kiezen voor techniek. Daar komt bij: ik heb eigenlijk over het algemeen hele goede ervaringen met jeugdige studenten die bij ons stage lopen, hoewel je in de publieke opinie andere geluiden kunt horen. We moeten daarbij de hand in eigen boezem steken, want vaak verwacht het technisch bedrijfsleven dat een stagiair alles ook maar meteen beheerst. Hoe reëel is dat? Je zult als technisch bedrijf ruimte en tijd moeten investeren in het begeleiden van je stagiaires. Uiteindelijk rendeert dat, maar je hebt daar een visie voor nodig op de iets langere termijn.” Kijk over lokale grenzen heen Sterk Techniek Onderwijs Twente is een grote regio met vijf sub regio’s. Wat kan daarin een verbindende succesfactor zijn? André: “Ik zie dat alle sub regio’s van STO Twente er goed van zijn doordrongen dat het economische bestaansrecht van Twente voor een heel groot gedeelte is geworteld in de maakindustrie, met uiteraard subtiele verschillen per sub regio. Rijssen-Holten heeft bijvoorbeeld de focus op bouwnijverheid terwijl in Hengelo de maakindustrie vanuit de metaal sterk is vertegenwoordigd. Maar samen staan zij sterk en zien zij elkaars belangen. De kunst is dat de aan STO Twente deelnemende scholen en lokale overheden ook óver die lokale grenzen kijken en vanuit één sterk Twente samenwerken. Ik heb daar alle vertrouwen in.” Cruciaal: leren samenwerken Het programmaplan van STO Twente telt 12 activiteiten. Waar gaat het technische hart van André als eerste naar uit? “Tijdens mijn eigen opleiding luisterde je naar je leraar en werd de stof daarna getoetst. Waar ik nu heel enthousiast van word, is dat de huidige jeugd heel sterk multidisciplinair leert samenwerken in projecten. Ze leren direct als team functioneren. De jeugd is daarin veel verder dan wij dat vroeger waren. Ze worden aangesproken op een breed scala van specifieke kennis en kunde, een manier van studeren waar ze later in het bedrijfsleven direct veel profijt van hebben. Ook dé uitdaging is om jonge VMBO’ers onder de arm mee te nemen in de wereld van techniek zodat later hun overgang naar het ROC van Twente veel voorspoediger verloopt. De mogelijkheden om te investeren in goede technische leermiddelen zoals draai- en freesbanken en ook bijvoorbeeld HoloLenzen, maakt dit mogelijk. Allemaal dankzij de inzet en steun van Sterk Techniek Onderwijs Twente!” MENU

Ik vind het geweldig om de jeugd te motiveren voor een goedbetaalde lascarrière De STO regio Enschede is blij met Gertjan Bleek als gastdocent lassen. Hij is met pensioen, maar werkt als lasinstructeur 100% gemotiveerd één dag per week op het Bonhoeffer en Stedelijk Alpha. Graag stelt Gertjan zich voor: ”Ik wil graag dat er meer lassers in Nederland worden opgeleid. De overheid heeft daar lang geen aandacht aan besteed, maar nu zie je daarin weer een positieve beweging, ook met STO Twente. Dankzij dit programma kan ik hieraan een bijdrage leveren.” Veelzijdige CV met lassen De inmiddels 67-jarige Gertjan Bleek heeft een ongekend groot en uitgebreid cv in de laswereld. Zo was hij onder andere lasinspecteur bij Shell Pernis en was hij betrokken bij de pijpleidingen van de Nederlandse Gasunie. Alle fabrieken in de Europoort kent hij op zijn duimpje. Ook geeft hij al heel lang les aan TSH vakopleidingen in Emmen: “Hier komen ervaren lassers die graag nog een andere lasdiscipline willen aanleren.” Gertjan is eigenlijk met pensioen, maar houdt te veel van zijn vak om stil te zitten: “Ik word bijvoorbeeld nog regelmatig gevraagd als lasinspecteur bij onderhoudstops bij alle grote raffinaderijen in de Botlek. Dat werk is niet continu, dus goed te combineren met mijn pensioen.” Een collega van Gertjan uit Ootmarsum werd gevraagd om op het Bonhoeffer en Stedelijk Alpha techniekles te geven als lasinstructeur.: “Hij tipte mij, want hij vond dat ook wel iets voor mij. Ik legde het contact en zo is dat balletje gaan rollen.” Gertjan is weliswaar met pensioen, maar vind het prachtig om de jeugd één dag in de week in het vmbo de beginselen van het lassen bij te brengen: “Op elk van deze scholen geef ik op één dag vier uur lasles.” Laagdrempelige introductie tot lassen Wat motiveerde Gertjan om gastdocent te worden op het Enschedese vmbo? “Dit is geweldig om te doen. De leerlingen komen heel stoer binnen als 16-jarigen. Via onze drie lasboxen probeer ik hen wegwijs te maken met de beginselen van het lassen. Prik je door de stoere houding heen, dan merk je toch wel dat ze zenuwachtig zijn. Lassen is ook echt wel een ding, met felblauw licht en gloeiend hete spetters. Eerst zeggen ze: ‘dit is niks voor mij!’ Dan is het aan mij om deze jonge leerlingen er toch een beetje vertrouwd mee te maken. De leerlingen op hun gemak stellen is een belangrijk deel van mijn werk. Ik leg uit wat lassen is, wat je er allemaal mee kunt. Ook open ik hen de ogen door uit te leggen dat lassen meer is dan een mooi tuinhekje lassen. Ik vertel ze over wat er in de Botlek gebeurt met hooggekwalificeerd laswerk. Uiteraard motiveer ik hen ook met de waarheid dat zij er later een hele goede boterham mee kunnen verdienen, vooral in de industrie. Want vaak denken ze dat ze alleen met een laptop en mobiel een mooi salaris krijgen. Dus naast hen motiveren voor het vak van lasser zelf, wil ik de leerlingen ook prikkelen voor de mooie toekomst die voor hen ligt.” Goede samenwerking met docenten Gertjan werk als gastdocent nauw en collegiaal samen met de reguliere docenten PIE van het Bonhoeffer en Stedelijk Alpha: “Zij sturen mij aan, want ik ben uiteraard meer instructeur dan docent. Ze zitten ook bij de les als deze start om mij en de leerlingen op weg te helpen.” Door zijn veelzijdige werkervaring is Gertjan 100% bij met de laatste stand van zaken als het aankomt op professioneel lassen. Wat betekent dat voor de leerlingen? Gertjan: “Lasapparatuur veroudert niet snel. Bonhoeffer en Stedelijk Alpha werken met lasmachines van zo’n 25 jaar oud, maar dat is eigenlijk niet zo relevant. Natuurlijk, software moderniseert, maar de manier van lassen blijft gelijk. Wel hebben we inmiddels overleg gehad om eventueel toch te vernieuwen met onze lasmachines. Maar al met al is de apparatuur op school best wel up-to-date, ook met lasersnijders.” Band opbouwen met leerlingen Eén dag in de week instructie geven is iets te weinig om snel een band met de leerlingen op te bouwen, geeft Gertjan aan: “Maar nu, na een jaar, kennen ze mij al aardig. Daar komt bij: ik vind het ook heel leuk om met jonge mensen om te gaan. Ik heb een warm kloppend hart voor de jeugd.” Wel constateert Gertjan dat zijn werk veel flexibiliteit vergt: “Maar door mijn jarenlange laswerk kwam ik ook in contact met allerlei mensen en instanties. Die flexibiliteit neem ik mee naar de school zodat ook de leerlingen met bijvoorbeeld een allochtone achtergrond de aandacht krijgen die zij verdienen. Meer dan gemiddeld krijgen zij van hun ouders mee dat werken in de techniek met een overal aan vies is en geen status heeft. Aan ons de taak om ook deze waardevolle groep voor een mooie toekomst in de techniek te motiveren.” MENU

WIE IS WIE BIJ STO TWENTE ​ MENU MARIEKE RINKET Programmamanager Sterk Techniekonderwijs Twente. marieke.rinket@stotwente.nl THAISA ROUGOOR Onderwijskundige en verantwoordelijk voor het monitoren en evalueren van STO-activiteiten binnen de regio Twente. thaisa.rougoor@stotwente.nl PROJECTLEIDING Professionele deelnemers & stevige organisatie Sterk Techniekonderwijs Twente is gefundeerd op zowel professionele deelnemers als een stevige organisatie. Projectleiding Sterk Techniekonderwijs Twente De projectleiding van Sterk Techniekonderwijs Twente fungeert als eerste overkoepelend aanspreekpunt voor zowel intern als extern betrokkenen. Dit driekoppige team telt een penvoerder/projectmanager, programmamanager en onderwijskundige, ondersteund door een communicatiespecialist. Aangesloten VMBO's EN PARTNERS Vmbo's, mbo's, bedrijfsvakscholen, expertisecentra, hogescholen en bedrijfsleven Onder de voortvarende vlag van STO Twente werken maar liefst 19 Twentse vmbo’s samen. Inclusief een school voor VSO en uiteraard ook het MBO. Plus constructieve samenwerkingen met hogescholen en bedrijfsleven. Benieuwd? Bekijk het volledige overzicht . ​ Op onderstaande kaart vindt u alle aangesloten vmbo's. Subregionale projectleiding STO Twente Hengelo Benno Hams b.hams@ctstorkcollege.nl ​ Oldenzaal Marjolein Wolbers m.wolbers@twentscarmelcollege.nl Enschede Maike Warrink mwarrink@hetstedelijklyceum.nl ​ Ingrid Verbeek i.verbeek@bc-enschede.nl ​ Rijssen/Holten Marye Teunis m.teunis@waerdenborch.nl ​ ​ Almelo Patric Wigman p.wigman@noordik.nl ​ Wilco Broekhuis wbroekhuis@zone.college STUURGROEP Een veelzijdig samengestelde groep van professionals uit zowel het onderwijs als bedrijfsleven vormt samen de Stuurgroep voor STO Twente: Marjan Weekhout m.weekhout@twentscarmelcollege.nl Trudy Vos tvos@rocvantwente.nl Manon Ketz mketz@hetstedelijklyceum.nl Aart van ’t Veld a.vantveld@reggesteyn.nl Marcel Poppink m.poppink@consentscholen.nl André Jansen a.jansen@htm-nederland.nl Benieuwd? Lees hier het interview met André Jansen (VMO), lid Stuurgroep STO Twente. Projectleiding Projectleiding subregio's Stuurgroep Vmbo's en partners More

Workshop Digitale Didactiek: hoe zet je online tools in om je lessen te verbeteren?’ Docenten van STO Twente waren op vrijdag 17 februari van harte welkom bij de Workshop Digitale Didactiek. De gastvrije organisator? Het Edulab van ROC van Twente aan de Hengelose Gieterij. Een inspirerende middag lang werden circa 15 deelnemers vanuit STO Twente ondergedompeld in digitale didactiek: les geven met behulp van moderne media en technologie. Ofwel: hoe zet je online tools in om je lessen te verbeteren? De gedreven docenten Bas Heerink en Christiaan van Meurs gaven vooral de Twentse docenten PIE, BWI, Zorg & Welzijn en MVI tal van ideeën mee. Lekker zelf aan de slag Bas Heerink is AR en VR expert in het Edulab van ROC van Twente: “In onderwijsland komt steeds meer technologie beschikbaar. Die kun je gebruiken om ook jouw techniekles beter te maken. In deze workshop Digitale Didactiek reikten we de deelnemers niet alleen een aantal Edulab Approved online tools aan; ook leerden wij hen hoe je deze kunt inzetten om je didactiek te versterken.” Bas zag veel interesse bij de docenten: “Ook merkte ik dat ze best wel verrast waren. Kijk, veel van wat zij doen draait om techniek en technologie en de mogelijkheden die technologie biedt. Daarbij ligt hun focus op het lesgeven óver technologie. Terwijl deze workshop juist ging over lesgeven met behúlp van technologie. Daarbij richten wij op ons didactiek, ongeacht de opleiding. Dus is deze workshop net zo relevant voor andere docenten uit andere richtingen dan alleen techniek.” Focus op vier leeractiviteiten Bas richtte zich in de workshop op vier leeractiviteiten en hoe je die synchroon online en offline kunt aanbieden. Dit zijn het activeren van voorkennis, het geven van een instructie, het gebruik van toetsing als leer- en oefenstrategie en tot slot: leerlingen actief laten werken. Uiteraard gingen de deelnemers lekker zelf aan de slag. Ook kregen zij de kans een tool van hun keuze nader te onderzoeken. Ter plekke konden de docenten dus hun eigen les ontwerpen met de inzet van deze tools.” Bas zag veel positieve reacties van de deelnemers: “We hebben een aantal tools laten zien waarvan ook de techniekdocenten heel goed gebruik kunnen maken in hun lessen. Bijvoorbeeld het C.T. Stork College is bij BWI aan het kijken of ze ThingLink kunnen gaan gebruiken. Bas: “Daar kwamen in de workshop de meeste reacties op. Leerlingen kunnen daarmee 360 graden foto’s van bijvoorbeeld een bouwplaats maken en verrijken met extra informatie. Daar maak je een instructie heel visueel mee.” Reactie deelnemers Jeroen ten Asbroek, docent media, vormgeving en ICT op het Stedelijk Alpha in Enschede: “Goed gedaan met deze workshop! Wederom was het verwonderend om deel te nemen. De denkwijze over het inzetten van digitale tools voor instructie, verwerking en automatiseren is erg inspirerend.” Marcel Vaneker is docent en Projectcoördinator Sterk Techniek Onderwijs bij De Waerdenborch in Holten en Goor: “Een hele nuttige workshop die ook interessant werd gepresenteerd. Het is bijzonder dat ROC van Twente docenten ondersteunt vanuit het Edulab. Een praktische stimulans voor ons als vmbo-docenten om een start te maken met de inzet van deze digitale tools zoals ThingLink. Echter, te vaak gebeurt er met dit soort nieuwe mogelijkheden te weinig in de waan van de dag. Je moet er in het onderwijs echt tijd voor vrij kunnen maken om ermee aan de slag te gaan. Bedoeld om het vervolgens concreet in te kunnen zetten in je lessen. Neem je er alleen kennis van en ga je er niet praktisch mee aan de slag? Dan is dat gewoon zonde.” Een digitaal walhalla Pascal ter Braak is docent techniek bij het C.T. Stork College in Hengelo en deelnemer aan deze workshop: “Ten eerste was het leuk om te zien dat alle afdelingen binnen techniek waren vertegenwoordigd in deze workshop. Ik kende al veel tools, en was eerder al op eigen initiatief op bezoek geweest in het Edulab. Ik ervaar alle mogelijkheden die in de workshop werden aangereikt als een walhalla en keek ik ook uit naar deze workshop. De middag was leerzaam en de adviezen die werden gegeven zijn ook wetenschappelijk onderbouwd. En het leuke was: we gingen aan de slag met een aantal aangereikte apps. Op het C.T. Stork College is digitale geletterdheid rondom nieuwe technologie een actueel onderwerp. Eén van de pijlers daarbinnen is computational thinking en dat passen we op school momenteel toe voor het maken van een website. Daarbij bleek een door het Edulab aangereikte app heel nuttig en die heb ik op school direct toegepast. Daarmee reik ik de leerlingen een manier van leren en werken aan die ánders is dan voordoen in de klas. Bij dit laatste zijn niet alle leerlingen gebaat en dankzij deze specifieke app kan ik iets visueels laten zien en alle leerlingen daarin meenemen.” Ook handig vindt Pascal de manier waarop Edulab de apps op haar website presenteert en uitlegt: “Dat is prima te gebruiken in een lessituatie.” Gewoon tijd voor vrijmaken! De Twentse collega’s kregen alle kans écht te onderzoeken welke tools zouden passen bij hun technieklessen. En ook: hoe je die vervolgens zo resultaatgericht mogelijk kan inzetten. Marieke Rinket, programmamanager STO Twente: “Wat de deelnemende docenten inderdaad aangaven was dat de waan van de dag vaak maakt dat ze toch weer doorgaan op de oude manier. Je hierin verdiepen en een tool ‘vullen’ voor gebruik in de lessen kost tijd en energie. Wellicht kunnen we dat gezamenlijk vanuit STO Twente oppakken, zodat docenten samen met collega’s van andere scholen hiermee concreet aan de slag kunnen.” MENU

Zes vmbo’s in subregio Almelo e.o. leiden gezamenlijk technische specialisten op voor Cricut maker Twentse vmbo-docenten professionaliseren zich onder de vlag van STO Twente steeds meer bij op het gebied van nieuwe technologie. De subregio Almelo e.o. kiest hierbij zoveel mogelijk voor een gecentraliseerde aanpak. Erik van Bunnik & Kirsten Lejeune, verantwoordelijk voor docentprofessionalisering in de subregio Almelo: “We trainen onze docenten het liefst gezamenlijk als het gaat om de inzet van nieuwe technologie. Het mes snijdt aan meerdere kanten: dit is efficiënter en versterkt ook nog eens de onderlinge band tussen de aan STO Twente deelnemende vmbo-scholen. Het gezamenlijk professionaliseren scheelt een dure externe trainer per school, en je kunt maatwerk leveren.” De winst is duidelijk, benadrukt Kirsten: “Na deze trainingsdag heeft elke deelnemende school één technisch aanspreekpunt voor het gebruik van de Cricut maker en ook het oplossen van storingen.” Door de onderlinge goede verhoudingen kregen we van collega Marc-Jan van het Zone.college de mogelijkheid voorgedragen van deze training. Zo leiden we samen en met elkaar op.” Focus op leren bedienen en onderhouden van Cricut Erik: “Alle zes vmbo-scholen in de subregio e.o. beschikken inmiddels voor hun Technolab over een Cricut, een soort printer waarmee je ook kan snijden. Niet alleen papier, maar ook stoffen zoals vinyl, leer en andere (bijzondere) materialen. Onder de vlag van docentprofessionalisering van STO Twente hebben wij dit georganiseerd voor alle geïnteresseerde docenten van de zes vmbo-scholen. Concreet mondde dit uit begin januari in één trainingsdag in het Technolab van het Alma College. De insteek van deze lesdag? Hoe bedien je nu zo’n printer? Hoe los je het op als een stof vast komt te zitten? Hoe plaats je nieuwe printerkoppen? Eigenlijk kwamen alle basale handelingen voorbij om de printer te kunnen bedienen én te onderhouden, een groot succes.” De winst is duidelijk, benadrukt Erik: “Na deze trainingsdag heeft elke deelnemende school één technisch aanspreekpunt voor het gebruik en ook het oplossen van storingen. Deze trainingsdag was specifiek gericht op het opleiden van, zeg maar, de ‘technische dienst’ voor de Cricut voor elke school.” Aansluiting bij serie praktische workshops Eerder in deze nieuwsbrief publiceerden we over een serie praktische workshops vanuit STO Almelo e.o. voor docenten om nieuwe technologie in slechts twee uur onder de knie te krijgen. Deze serie herhaalt zich in 2024 met enige regelmaat in Studio 15 in Almelo. Kirsten: “Vanaf 2024 maakt ook een workshop Cricut hiervan deel uit. Deze is, evenals de andere workshops, vrij toegankelijk voor alle professionals binnen STO Twente.” Overzicht alle praktische workshops Kijk voor alle praktische workshops voor nieuwe technologie, zoals over Cricut of vliegen met drones, op https://www.baanbrekendleren.nl/docent-vo voor het programma in 2024. Wegens groot succes is de workshop voor de Cricut in maart al volgeboekt, maar voor de workshop in februari is nog plek. Vanaf februari volgt er elke maand een training voor de Cricut en de andere workshops. Voor exacte data is het advies om de bovenstaande link regelmatig te openen en naar de voortdurend geactualiseerde workshopdata te kijken. Om lesuitval zoveel mogelijk te voorkomen biedt STO Almelo e.o. de workshop(s) zo gespreid mogelijk aan. Daardoor kun je je altijd inschrijven op een dag die jou het beste past. Lekker thuis oefenen! Heb je deelgenomen aan de praktische workshop voor de Cricut? Dan hebben Erik en Kirsten nog een mooie verrassing: “We hebben een extra Cricut aangeschaft. Op aanvraag kunnen docenten die mee naar huis nemen op basis van een roulatie-/uitleensysteem. Ideaal om thuis in alle rust al het geleerde zelf nog meer onder de knie te krijgen door naar hartenlust te experimenteren. Want juist door zelf meters te maken met nieuwe technologie krijgt je deze pas écht voor de volle 100% onder de knie.” MENU

Dankzij Sterk Techniekonderwijs nieuwe technologie gepresenteerd tijdens Transportdag Rijssen OT&L Rijssen-Holten (Opleidingscentrum Transport & Logistiek) organiseerde op zaterdag 14 mei de Transportdag 2022. Tijdens deze Transportdag presenteerden transportbedrijven uit Rijssen en omgeving hun bedrijf aan belangstellenden, ook aan jongeren. Daniëlle Hofsté greep de kans aan om haar nieuwste technologische onderwijsinnovaties te promoten, mogelijk gemaakt door Sterk Techniekonderwijs Twente (STO): “Onze focus bij de presentatie lag op de leerlingengroep van 10 – 17 jaar. We hebben wel 100 jonge bezoekers mogen ontvangen! Ook meisjes, want ik benadruk graag dat ook zij in de transportsector hele mooie functies kunnen vervullen.” Profiel M&T van belang voor STO Twente Daniëlle is docent Transport & Logistiek binnen het profiel Mobiliteit & Transport (M&T) aan CSG Reggesteyn: “Dit profiel valt onder het aandachtsveld van STO Twente. Mijn praktijklokaal heb ik bij OT&L, de organisator van de Transportdag 2022. Het mooiste praktijklokaal van Nederland, zeg ik altijd. Bij OT&L geef ik onze vmbo-leerlingen les en daarmee heb je al direct het idee achter de doorlopende leerlijn te pakken.” Presentatie heftrucksimulator Het praktijklokaal bij OT&L is door Daniëlle en haar leerlingen van CSG Reggesteyn extra netjes op orde gebracht voor de Transportdag: “Ook hebben ze creatief meegedacht met wat we de bezoekers zouden kunnen aanbieden. Wat zo mooi is, is dat ik inmiddels meerdere STO-projecten heb opgestart. Voor twee van die projecten waren net op tijd de materialen gearriveerd en konden we die aan de bezoekers van de Transportdag presenteren. Eén van die twee projecten is de aanschaf van een heftrucksimulator. In mijn praktijklokaal staan veel prachtige dummy materialen en transportmiddelen, maar mijn leerlingen van 14 tot 17 jaar mogen niet met alles aan de slag. Ze zijn nog te jong en hebben geen certificaat. Met de heftrucksimulator kan dat wel en krijgen ze daadwerkelijk feeling met het order picken. Deze simulator hebben we tijdens de Transportdag trots gepresenteerd aan de bezoekers, begeleid door een technicus van het bedrijf dat de heftrucksimulator levert.” Aanschaf robots Een tweede project dat is gerealiseerd dankzij STO Twente, is de aanschaf van robots. Daniëlle: “Een van de examenonderdelen is rit- en routeplanning. Leerlingen hebben daar geografisch moeite mee, merk ik. Dankzij robots maken we dat voor de leerlingen visueel veel toegankelijker. Ik ben gestart met Ozobots van Heutink. Met gekleurde stiften kunnen de leerlingen coderen en hun rit- en routeplanning maken. Daarmee zien we bij de leerlingen een enorme ontwikkeling. Eerst vinden ze het moeilijk en al snel zeggen ze: ik snap het!” Inmiddels heeft Daniëlle dankzij STO Twente een vervolgstap ingezet met een betere soort robots: de Rockies. Daniëlle: “Deze staan in het Technolab van CSG Reggesteyn. De leerlingen kunnen daarmee kartons optillen, die met 3D printers gemaakt zijn. Hiervoor zijn opdrachten geschreven met en door leerlingen. Dit kan gekoppeld worden aan stellingen en drones. Dat is weer mogelijk dankzij de technologie in ons Technolab. Met de robots en stellingen kunnen de leerlingen ook leren orderpicken. Zo grijpt alles in elkaar. Tijdens de Transportdag konden we de eerste opdrachten met een Rockie laten zien. Door deze innovaties zijn er steeds meer mogelijkheden om de toekomstige werkplek te simuleren en zijn de leerlingen nog beter voorbereid op het MBO.” Professionalisering dankzij STO Twente Daniëlle is enthousiast over STO Twente: “Dankzij dit programma kan ik mijn mooie vakgebied transport veel realistischer aan de leerling aanbieden. Ook heeft STO mij geholpen om weer een volgende stap in mijn eigen ontwikkeling te zetten. Zonder STO Twente had ik de technische creativiteit zoals we die voor de Transportdag hebben ingezet, niet zo professioneel kunnen etaleren.” MENU

Positief resultaat Keuzevak Verspaningstechniek bij VDL ETG Almelo Vanaf april 2021 ontving VDL ETG Almelo leerlingen van drie vmbo-scholen in Almelo voor het keuzevak Verspaningstechniek. De resultaten zijn inmiddels positief: van de eerste groep kozen twee leerlingen voor een vervolgtraject bij VDL ETG Almelo als BBL’er. Deze jonge Twentse talenten hebben we gewonnen voor de techniek! Vanaf april 2021 ontving VDL ETG Almelo leerlingen van drie vmbo-scholen in Almelo voor het keuzevak Verspaningstechniek. De resultaten zijn inmiddels positief: van de eerste groep kozen twee leerlingen voor een vervolgtraject bij VDL ETG Almelo als BBL’er. Deze jonge Twentse talenten hebben we gewonnen voor de techniek! Van technicus tot opleider Kevin van de Worp is fulltime Praktijkopleider Verspaning bij VDL ETG Almelo: “Ik ben vijf jaar in dienst bij VDL ETG Almelo, werkte twee jaar als CNC-frezer en inmiddels drie jaar als praktijkopleider verspaning.” Kevin heeft al veel ervaring en een aanvullende didactische cursus gevolgd: “Ik mag in ons bedrijf allerlei soorten mensen opleiden met verschillende leeftijden en achtergronden, dus doe ik ook veel op intuïtie. Ik leid collega’s uit het eigen bedrijf op, maar ook zij-instromers, omscholers en stagiaires. Ik kies de aanpak die bij een bepaalde persoon het beste werkt, elke leerling vraagt wat anders.” 14, 15 jaar: de ideale leeftijd om te snuffelen aan techniek Sinds april 2021 ontving VDL ETG Almelo leerlingen van drie vmbo-scholen in Almelo voor het keuzevak verspaningstechniek, verdeeld over tot nu toe twee groepen. De leerlingen komen van het Noordik, Erasmus en Pius X. Vanaf schooljaar 2022-23 gaan deze drie scholen samen verder als het Alma College: “Onze insteek is dat we de jeugd veel eerder willen laten zien wat het vak verspaningstechniek inhoudt. De ideale leeftijd daarvoor is 14, 15 jaar. Dan hebben deze jongens en meisjes nog de tijd om rond te snuffelen voordat ze een keuze moeten maken. Dus kwamen mijn collega Stefan Dries, Productieleider Mechanical Manufacturing, en ik op het idee om met het Almelose vmbo een samenwerking aan te gaan. De praktisch insteek? Het keuzevak Verspaningstechniek.” Met leerlingen van verschillende vmbo-scholen een gezamenlijk keuzevak bij een bedrijf uitvoeren, is voor de regio een nieuw initiatief. Praktijklessen met de nodige actie Kevin is enthousiast: “Deze leeftijd in je bedrijf krijgen is ook voor ons nieuw, laat staan voor de vmbo-leerlingen zelf. Zij hebben bijvoorbeeld nog nergens stagegelopen, alle indrukken voor hen zijn gloednieuw. Onze insteek is dat je het voor leerlingen van deze leeftijd interessant moet maken en houden. Dus voorzien we de praktijklessen van de nodige actie. Hun aandachtspanne is nog kort, als je ze te lang laat wachten, ben je hun aandacht kwijt. Voor mij als praktijkopleider is het ook leerzaam, want ik krijg van het omgaan met deze groep jongeren heel veel geduld. Ze hebben de tijd en aandacht nodig en die geven we hen ook met plezier.” Bemoedigende score Inmiddels heeft de eerste groep leerlingen het keuzevak afgerond, evenals de tweede groep. Kevin: “In eerste instantie verwachtten we geen wonderen. Uit de eerste groep staan twee van de vijf leerlingen open voor een BBL-traject bij ons. Hebben deze jongeren hun vmbo-diploma behaald? Dan krijgen ze een BBL-contract voor de opleidingsduur van drie jaar bij SMEOT. Ze werken bij VDL ETG Almelo, krijgen een salaris en bij bedrijfsvakopleiding SMEOT volgen zij drie jaar lang een opleiding. Het eerste deel is conventioneel (BBL2), en het tweede deel is CNC (BBL3). Dit vormt samen één opleiding. Overigens verzorgt SMEOT ook de theorie op locatie bij VDL ETG Almelo voor het keuzevak verspaningstechniek. Wij hebben zelf de opdrachten bedacht: een telefoonbak/-houder, een sieradenkistje en pennenhouder in de vorm van een slak. Deze werkstukjes kun je conventioneel of CNC-frezen.” Collegiale samenwerking Kevin benadrukt dat meerdere collega’s bij VDL ETG Almelo aan het keuzevak Verspaningstechniek bijdragen: “Uiteindelijk doe je het allemaal samen. Kijk, we willen natuurlijk graag dat deze vmbo-leerlingen het vak ontdekken en er bij ons graag in doorgaan. Maar het doel van dit keuzevak is net zo goed om leerlingen te laten ontdekken, of verspaningstechniek juist niets voor hen is. Dat klinkt wellicht vreemd, maar zo staan we erin. Want uiteindelijk willen we dat de meest gedreven leerlingen onze toekomstige collega’s worden.” Kevin en vooral Stefan Dries hebben richting de vmbo-scholen uit Almelo voor dit keuzevak contact met één centrale aanspreekpersoon. Het traject werd vanuit de scholen eerder begeleid door Eric Raanhuis en nu door Erik van Bunnik. Kevin: “Het plan is na de eerste twee groepen nieuwe groepen vmbo-leerlingen bij ons te verwelkomen.” Het traject is uitgebreid geëvalueerd. De opgedane kennis en ervaring worden meegenomen in de volgende groep leerlingen. Andere scholen ook welkom Eric van Bunnik: “Andere vmbo-scholen uit de regio met geschikte leerlingen zijn van harte welkom om ook mee te doen. Ze kunnen dan contact met mij opnemen via e.vanbunnik@piusx.nl MENU

Samenwerking C.T. Stork College en SMEOT krijgt verder vorm De samenwerking tussen de afdeling PIE van C.T. Stork College en bedrijfsvakschool SMEOT groeit. Tom Blaauwgeers, projectleider Sterk Techniekonderwijs regio Hengelo: “De uitwisseling met het SMEOT draagt bij aan de technische beeldvorming en zicht op de competenties van een technische vervolgopleiding.” Meerdere voordelen Kortom, een mooi voorbeeld van gezamenlijk optrekken voor kennisdeling en school-overstijgende docentprofessionalisering. Plus het in samenwerking met het bedrijfsleven updaten van de inhoud van het fietsvak. Met als uitkomst het aanbieden van al deze mogelijkheden voor leerlingen die op de eigen school niet aanwezig zijn. Jeffrey: “Ik investeer graag in de jeugd, want zij zijn onze toekomst in de techniek voor Twente. We springen om dit talent en daar draag ik graag aan bij.” En de leerlingen? Die komen, als zij later op het ROC kiezen voor fietstechniek, maximaal voorbereid op het mbo aan. MENU

STO subregio Hengelo, Kids4Twente en regionaal basisonderwijs pakken samenwerking concreet op Het Twentse basisonderwijs heeft de uitdagende taak op haar bord met het implementeren van W&T, hierin stevig ondersteund door Kids4Twente. Tegelijkertijd hebben de vmbo-scholen onder de vlag van STO Twente onder andere als doel het smeden van structurele banden met diezelfde basisscholen. Een doorlopende leerlijn voor wetenschap en technologie is hier het streven. De STO subregio Hengelo koppelt beide doelen effectief aan elkaar en nodigt de basisscholen waarmee zij in Hengelo en omgeving samenwerkt uit constructief samen te werken. Het C.T. Stork College doet dit in nauwe samenwerking met Kids4Twente. Concreet leidt dit tot allerlei mooie activiteiten, zoals een speciale opleidingsmiddag voor de W&T-coördinatoren van Hengelose basisscholen op 12 maart op C.T. Stork College. Vmbo-leerlingen wacht 100% baangarantie Benno Hams is Teamleider TGL - BWI - PIE bij C.T. Stork College én regioleider STO van de subregio Hengelo. In een uitnodigend ingericht lokaal voor Techniek & Technologie gaf Benno een inspirerende inleiding voor de W&T-coördinatoren. De kern van zijn pleidooi? Vmbo-leerlingen die kiezen voor techniek wacht 100% baangarantie in het ondernemende Twente. Dus waarom zou de maatschappij, en ook vaak ouders, een keuze voor het vmbo als ‘second best’ zien? Tegelijkertijd gaf Benno aan dat uiteraard niet alle po-leerlingen doorstromen naar het technisch vmbo en dat álle basisschoolleerlingen welkom zijn om bij C.T. Stork College te ruiken aan techniek en technologie. Eveneens nodigde Benno de basisscholen uit maximaal samen te werken met C.T. Stork College voor hun W&T-doelen. Immers, dit technisch goed uitgeruste vmbo biedt niet alleen de laatste technologie en techniek, maar ook bereidwillige docenten met veel ervaring en creatieve ideeën. Plus uiteraard de knowhow van Kids4Twente! Rondleiding langs profielen Na de inleiding ontvingen de W&T-coördinatoren een rondleiding langs de technische afdelingen van het C.T. Stork College zoals PIE en BWI. Eveneens kregen ze mee dat ook in andere profielen zoals Zorg & Welzijn en Economie & Ondernemen de technologie oprukt. Een ontwikkeling die overigens heel mooi aansluit bij de verbreding die STO Twente voor de tweede subsidieperiode 2025 t/m 2028 nastreeft. Benno benadrukte dat tegenwoordig voor vmbo-leerlingen, naast het aanleren van (praktische) vaardigheden, ook het leren programmeren in alle (technische) profielen steeds meer aandacht krijgt. Sterke samenwerking met Kids4Twente Zoals gezegd: Kids4Twente is een sterke partner van C.T. Stork College en andere STO-scholen binnen Twente. Kids4Twente helpt basisscholen om W&T-onderwijs te ontwikkelen en te integreren in de eigen schoolpraktijk. C.T. Stork College en Kids4Twente werken samen om basisscholen alle toegang te geven tot techniek en technologie zoals via dit soort bijeenkomsten. Een ontwikkeling die hieraan zeker zal bijdragen is de recente koppeling door Kids4Twente van de basisscholen uit Hengelo en omgeving aan bedrijven in dezelfde regio. Samen gaan zij werken aan voor de po-leerlingen realistische uitdagingen waarmee deze bedrijven bezig zijn, zoals de energietransitie. Wie weet met welke creatieve oplossingen de basisschoolleerlingen samenkomen! Tijd voor actie! Praten over technologie is leuk, maar er zelf mee aan de slag gaan is nóg leuker! De W&T-coördinatoren kregen van Pascal ter Braak, docent Techniek en Technologie op het C.T. Stork College, een inspirerende inleiding over nut en noodzaak van drones. Een ontwikkeling die vmbo-leerlingen steeds gretiger omarmen. Niet als gadget, maar verbonden aan (nieuwe) beroepsmogelijkheden die drones met zich meebrengen. Zoals het voor dakdekkers veilig inspecteren van daken met een drone met camera tot en met het vanuit de lucht met drones zaaien van nieuwe aanplant in moeilijk te bereiken natuurgebieden. De W&T-coördinatoren gingen én aan de slag met het leren vliegen met verschillende drones (best nog een uitdaging) én het brainstormen over de relevante en onderwijskundig verantwoorde lestoepassingen ervan. Oproep tot blijven samenwerken Benno rondde af met een invitatie, gesteund door medeorganisator Kids4Twente, om elkaar te blijven opzoeken in brainstorms, samenwerking en projecten. Geen loze oproep, want de vólgende bijeenkomst op C.T. Stork College, precies een week later, stond al op de agenda met als thema Kennislab. Maar liefst 40 tot 50 leerkrachten & W&T-coördinatoren vanuit het basisonderwijs volgen hier een interactieve workshop waarin Tim Post van Kids4Twente hen meeneemt in de wereld van W&T. Hierover later meer! C.T. Stork College beloont W&T-coördinatoren met eigen drone! Groot was het enthousiasme toen alle W&T-coördinatoren na afloop van deze bijeenkomst een drone als geschenk kregen uitgereikt, inclusief de oproep om hier mee te experimenteren en na te denken over de invulling voor de eigen klas. C.T. Stork College en Kids4Twente namens STO Twente bedankt voor de leerzame middag. MENU